Hoe voorkom ik een borstontsteking?
Hoe herken ik een borstontsteking?
Hoe verhelp ik een verstopt melkkanaaltje en een borstontsteking?
Hoe voorkom ik een borstontsteking?
- Let erop dat je babytje goed aanligt (zie de “Aanleggen”-rubriek). En je borst voldoende “leeg” drinkt.
- Laat je zuigeling dus zelf de duur van de voedingen bepalen. En koppel hem niet eerder af. Lijkt je kindje niet meer actief te drinken, probeer dan van voedingshouding te wisselen. Of doe aan borstkompressie.
- Bied bij elke voeding beide borsten aan. En laat je babytje zelf beslissen of ie nog een dessertje wenst of niet, nadat ie je eerste borst “leeg” gedronken heeft. Wil je graag slechts één borst per keer geven of gaan blokvoeden, doe dat dan in overleg met een lactatiekundige.
- Voed je babytje regelmatig en vaak. Telkens ie daar om vraagt. Sla dus zeker geen voedingen of kolfbeurten over. En stel ze ook niet uit.
- Ga geen borstvoeding combineren met kunstvoeding. Door een flesje tussendoor te geven, verleng je de tijd tussen twee borstvoedingen. Waardoor je borsten overvol kunnen raken. En je daarmee de kans op verstopte melkkanaaltjes en borstontsteking vergroot.
- Introduceer vaste voeding slechts geleidelijk, met kleine beetjes. Zodat je borsten de kans krijgen om zich aan te passen aan de verminderde melkvraag.
- Als je gaat afbouwen, doe dat dan heel geleidelijk. Met maximum één voeding per week. Introduceer pas een volgende vervangvoeding als je borsten niet meer vol en gespannen aanvoelen.
- Draag geen knellende kleding of te krap zittende bh. Daarmee kan je melkkanaaltjes afknellen, waardoor je de kans op verstoppingen vergroot.
- Om diezelfde reden draag je ’s nachts beter geen bh. Die kan immers in je slaap knel komen te zitten, zonder dat je ’t merkt. Heb je veel last van lekkende borsten ’s nachts, leg dan een handdoek of hydrofiel luier onder je. En leg een reserve handdoek of doek op het nachtkastje, voor het geval het eerste exemplaar doorweekt raakt halverwege de nacht.
- Hou je baby’s neusje niet vrij door met je vinger je borst wat in te drukken. Heeft je kindje moeite met ademhalen aan de borst, volg dan deze tips.
- Heb je zware borsten, ondersteun je borsten dan bij het voeden. Zo worden ook de melkkanaatjes onder je tepel goed geleegd. Meer informatie en tips hierover
- Als je baby om de één of andere reden niet bij je kan drinken, kolf je melk dan af op de normale voedingstijden. Krijg je last van harde plekken, kolf dan een keertje extra.
- Heb je steeds op dezelfde plek een verstopt melkkanaaltje, kijk dan je kleding of je bh eens na. Misschien draag je niet de juiste bh-maat. Of misschien draag je vaak een zware tas of draagzak, die steeds op dezelfde plek op je borst drukt.
Hoe herken ik een borstontsteking?
De voorloper van een borstontsteking is meestal een verstopt melkkanaaltje. Dat herken je aan een harde, pijnlijke plek in je borst die niet (volledig) verdwenen is na de voeding.

Gestuwde borst met beginnende verstopping van melkkanalen
Een borstontsteking herken je aan:
– grieperig voelen,
– koorts > 38,5°C,
– moeheid,
– hoofdpijn,
– harde pijnlijke plek/schijf,
– de pijnlijke plek is rood/roze en voelt warm aan.
Hoe verhelp ik een verstopt melkkanaaltje en een borstontsteking?
- Voed zo veel mogelijk met je pijnlijke borst eerst. Daar zuigt je kleintje het krachtigst aan, zodat je de pijn daar kan verminderen. Verwaarloos je andere borst niet. Deze moet je uiteraard ook regelmatig aanbieden om ontsteking te voorkomen.
- Je kan de pijn soms verlichten door je kindje aan te leggen in een andere voedingshouding.
- Leg warme kompressen, een kersenpitkussentje of een warme douchestraal op je borsten vlak voor het voeden of kolven. Warmte opent de melkkanalen. En bevordert de toeschietreflex. Waardoor je borsten makkelijker leeg gedronken of gekolfd kunnen worden en een eventuele melkprop makkelijker losschiet. Live voeden heeft de voorkeur op kolven. Omdat een kindje je borst beter leeg kan drinken dan een kolfapparaat.
- Leg kwark-kompressen (platte kaas) op je borsten tussen de voedingen: de kwark in een hydrofiele luier of washandje wikkelen en tien minuten op de pijnlijke plek leggen. De frisse kwark verzacht de pijn en helpt de ontsteking genezen.
- Leg koolblad-kompressen op je borsten tussen de voedingen (je tepelhof vermijden): het blad van een kool wassen, de harde nerf eruit snijden, het blad kneuzen en drie keer daags twintig minuten lang op de pijnlijke plek leggen.
- Leg warme gember-kompressen op je borsten tussen de voedingen (je tepelhof vermijden): een kleine gember raspen en koken in water, een schone doek in het afgekoelde water onderdompelen en drie keer daags twintig minuten lang op de pijnlijke plek leggen.
- Leg kompressen van smalle weegbree op je borsten tussen de voedingen (je tepelhof vermijden): het blad van smalle weegbree kneuzen en drie keer daags twintig minuten lang op de pijnlijke plek leggen.
- Slik echinacea-tabletten om je weerstand te verhogen (niet bij auto-immuunziekte!).
- Slik kurkuma-tabletten om de ontsteking te helpen bestrijden. Of voeg wat extra kurkuma toe aan je voeding.
- Bij terugkerende borstontstekingen kan het helpen om een lecithine-supplement te slikken. Lecithine is een voedingssupplement dat je melk vloeibaarder maakt en verstoppingen voorkomt.
- Neem extra veel rust. Doe een middagdutje, kruip wat vroeger onder de wol, kijk een ontspannende film of lees een goed boek. En laat een aantal karweitjes tijdelijk aan een ander over. In rust krijgt je lichaam beter de kans om te genezen en te herstellen.
- Drink voldoende en eet gezond. Slik eventueel een vitaminepreparaat. Hiermee geef je je lichaam meer energie om te genezen en te herstellen.
- Kijk na of jullie geen spruw hebben. Spruw kan de oorzaak zijn van chronisch verstopte melkkanaaltjes en steeds terugkerende borstontsteking.
- Gebruik bij voorkeur geen tepelhoedje. Want daarmee kan je kleintje je borst minder goed leeg drinken. Wil je toch een tepelhoedje gebruiken, raadpleeg dan een lactatiekundige.
- Drinken aan een ontstoken borst heeft geen nadelen voor je kindje. En heeft geen invloed op de melkkwaliteit. Je melkproductie kan wel wat achteruitgaan door verstopte melkkanaaltjes of een borstontsteking. Maar door enkele dagen weer wat vaker aan te leggen of te kolven, heb je dat zo weer opgekrikt!
- Als je borst echt pijnlijk is, kan je een pijnstiller/ontstekingsremmer nemen, zoals paracetamol of ibuprofen. Lees steeds de bijsluiter! En raadpleeg een lactatiekundige, je verloskundige/vroedvrouw of je huisarts voor de juiste dosering.
Opgelet!
- Wees lief voor je borsten! Je borsten doen goed werk. Ga niet hardhandig masseren of knijpen in je borst. Dat is niet nodig. Je kan er zelfs inwendige schade mee veroorzaken. Zachte druk, zoals een douchestraal of een kompres, zijn voldoende.
- Stop zeker niet met het geven van borstvoeding!! Daarmee vererger je een borstontsteking alleen maar… Verstoppingen en ontstekingen zijn prima te genezen! Ze zijn zeker geen reden om te stoppen met borstvoeding geven.
- Als de koorts langer dan 24u blijft aanhouden of je klachten verergeren, raadpleeg dan je huisarts en een lactatiekundige.
- Als je koorts boven de 39°C stijgt, raadpleeg dan onmiddellijk je huisarts.
- De meeste borstontstekingen zijn steriele ontstekingen, waarbij antibiotica niet nodig zijn. Schrijft je huisarts toch antibiotica voor, sta er dan op dat het medicatie is die samengaat met borstvoeding. En vraag eventueel preventief ook probiotica, die je darmflora herstelt. Neem deze probiotica tot minstens een week nadat je stopte met de antibiotica, om je darmflora te helpen herstellen. Antibiotica beïnvloedt immers je darmflora en vergroot daarmee de kans op een spruw-opstoot. Meer informatie over spruw
- Heb je regelmatig last van een borstontsteking, raadpleeg dan een lactatiekundige om samen de oorzaak te achterhalen.
© Borstvoeding Aardig 2023